CIVATALAR, VİDALAR VE ÇEŞİTLERİ

Vida ve Cıvata Arasındaki Fark

Vidalı bağlantı elemanları, malzemelere doğrudan monte edilebilen ve genellikle konik uçları sayesinde kendi dişlerini açabilen elemanlardır. Cıvatalar ise somun ve rondela gibi parçalarla birlikte kullanılır ve genellikle önceden açılmış deliklerden geçirilerek iki veya daha fazla malzemeyi birleştirir. Vidalı bağlantı elemanları genellikle daha hafif uygulamalar için uygundur, cıvatalar ise daha yüksek mukavemet gerektiren montajlarda tercih edilir.

VİDA: Standart bağlantı elemanlarıdır. Ahşap, metal, plastik gibi malzemeleri sabitlemek için kullanılır. Farklı baş tipleri (yıldız, düz, altıgen) ve diş yapıları (ince, kalın) vardır.

Özelleşmiş Vidalar

Özelleşmiş vidalar, belirli kullanım alanları için özel olarak tasarlanmış bağlantı elemanlarıdır. Örneğin:

• Kendinden Delici Vidalar(Akıllı Vida): delme ve birleştirme işlemini tek seferde yapar. Ucunda yol açan bir kesici kısım vardır.

• Çift Başlı Vidalar: Mobilya montajında, gizli bağlantılar için kullanılır.

• İzoleli Vidalar: Elektrik bağlantılarında kullanılır ve elektriksel yalıtım sağlar.

Bu vidalar, spesifik uygulamalara yönelik tasarlandıkları için montaj işlemlerinin daha güvenli, verimli ve sağlam olmasını sağlar.

1. Altı Köşe Başlı (Hex) Cıvata:

• Kullanım Alanları: En yaygın cıvata türüdür. Makine, inşaat, otomotiv ve genel montaj uygulamalarında kullanılır. Altıgen başı, kolay sıkma ve gevşetme işlemi sağlar.

• Özellikleri: Çeşitli uzunluk ve diş yapılarında üretilir, yüksek tork kuvvetine dayanıklıdır.

2. İmbus (Allen) Cıvata:

• Kullanım Alanları: Makine montajları, mobilya ve elektronik aksamda sıkça tercih edilir. Dar alanlarda rahat kullanım sağlar.

• Özellikleri: Silindirik başlıdır ve başının ortasında bir altıgen yuva bulunur, bu da Allen anahtar ile sıkıştırılmasını sağlar.

3. Kelebek Cıvata (Wing Bolt):

• Kullanım Alanları: El ile sıkılması gerektiği yerlerde, yani alet kullanılamayan geçici montajlar veya dekoratif uygulamalarda kullanılır.

• Özellikleri: Baş kısmı kanat şeklindedir, bu da el ile sıkma ve gevşetme işlemini kolaylaştırır.

4. T Başlı Cıvata:

• Kullanım Alanları: T kanallı profillerde, özellikle makine tezgahları, metal konstrüksiyonlar ve montaj hatlarında kullanılır.

• Özellikleri: T şeklindeki baş yapısı sayesinde kanal içine kolayca yerleşir ve hareket ettirilerek konumlandırılır.

5. U Cıvata (U-Bolt):

• Kullanım Alanları: Boruları, boru hatlarını, boru raflarını ve yuvarlak şekilli malzemeleri sabitlemek için kullanılır. Otomotiv sektöründe egzoz boruları ve direklerin montajında sıkça tercih edilir.

• Özellikleri: U şeklinde kıvrılmış olup, iki ucunda diş açılmış kısımları bulunur.

6. Göz Cıvata (Eye Bolt):

• Kullanım Alanları: Kaldırma, taşıma ve sabitleme işlemlerinde kullanılır. Halat veya zincirlerin bağlanması gereken yerlerde tercih edilir.

• Özellikleri: Üst kısmında halka (göz) şeklinde bir baş bulunur.

7. Flanşlı Cıvata:

• Kullanım Alanları: Yüksek baskı kuvveti gereken yerlerde, otomotiv endüstrisi ve makine montajlarında kullanılır. Flanş, vida başının yüzey alanını genişleterek yükü dağıtır.

• Özellikleri: Altıgen başlı ve altında sabit bir rondelası (flanş) vardır.

8. Carriage Cıvata (Kare Boyunlu):

• Kullanım Alanları: Ahşap işlerinde, çit ve kapı montajında kullanılır. Kare boynu sayesinde cıvatanın dönmesi önlenir.

• Özellikleri: Dairesel başı ve hemen altında kare boyun kısmı vardır.

9. Kilit Cıvatası (Lock Bolt):

• Kullanım Alanları: Yüksek güvenlik ve dayanıklılık gerektiren bağlantılarda, özellikle çelik yapıların montajında tercih edilir.

• Özellikleri: Cıvatanın hareket etmesini engellemek için özel diş yapısı ve kilit mekanizması içerir.

10. Saplama (Stud Bolt):

• Kullanım Alanları: Flanşların birleştirilmesinde, basınçlı kapların bağlantılarında ve yüksek basınçlı uygulamalarda kullanılır.

• Özellikleri: Her iki ucu dişli olan ve başsız bir cıvata türüdür.

11. Tırnaklı Cıvata (Square Head Bolt):

• Kullanım Alanları: Ahşap işlerinde, makine montajlarında ve metal işlerinde kullanılır.

• Özellikleri: Kare başı sayesinde anahtar ile kolayca sıkılıp gevşetilebilir.

12. Gizli Başlı Cıvata (Flat Head Bolt):

• Kullanım Alanları: Düz ve pürüzsüz bir yüzey elde edilmek istenen yerlerde, genellikle mobilya ve iç dekorasyon işlerinde tercih edilir.

• Özellikleri: Baş kısmı, yüzeyle aynı hizada veya altında olacak şekilde tasarlanmıştır.

13. Makine Cıvatası (Machine Bolt):

• Kullanım Alanları: Makine parçalarının ve metal bileşenlerin montajında yaygın olarak kullanılır. Genellikle somunla beraber kullanılır.

• Özellikleri: Düz veya altıgen başlı olup, çeşitli uzunluklarda ve çaplarda bulunur.

Bu cıvata çeşitleri, farklı uygulamalar için özel olarak tasarlanmıştır. Uygun cıvatanın seçimi, bağlantının dayanıklılığı ve güvenilirliği için kritik öneme sahiptir. Daha detaylı incelemeler, malzeme, boyut ve özel uygulama gereksinimlerine göre yapılabilir.

Vida ve cıvatalar, montaj işlemlerinin en kritik elemanlarıdır. Farklı çeşitleri ve özellikleri, her ihtiyaca uygun sağlam ve güvenilir bağlantılar oluşturmayı sağlar. Doğru seçim, bağlantının dayanıklılığı ve verimliliği için esastır.